Je bezighouden met het verleden, brengt geen toekomst
We leven in een tijd waarin ons verleden steeds opnieuw aan de orde wordt gesteld. Ons slavernijverleden in de VOC-tijd; de wijze waarop wij vlak na de bevrijding zijn omgegaan met nazisympathisanten; iemand die betoogt dat hij zich op 69-jarige leeftijd weer voelt alsof hij 49 is.
Het begint er al met al op te lijken dat ons verleden in toenemende mate ons handelen en denken bepaalt en het heden heeft overgenomen. De wijze raad van kortgeleden om vooral mindfull in het heden te leven, lijkt te zijn vervangen door de slogan dat je je in het heden beter mindfull kunt bezighouden met het verleden.
Onze toekomst dreigt daarmee volledig uit beeld te raken.
Op zich niet verwonderlijk in de wetenschap dat de aarde zich opwarmt, de zeespiegel stijgt, Utrecht binnenkort aan zee ligt, onze grondstoffen opraken en we er niet in slagen om de klimaatmaatregelen, die we enkele jaren eerder in Parijs vrijwillig op ons hebben genomen, uit te voeren.
Wel hebben we geleerd met ritueel dansen te doen alsof kwesties zich zo oplossen. Waar die tot kunst verheven ’move-zonder-beweging’ tekortschiet ontwijken we hardnekkige kwesties door de aandacht met andere niet belangrijke zaken af te leiden.
Passend bij dit beleid mogen we verwachten dat ons heden waarschijnlijk in de toekomst als verleden rond 2150 onderwerp van aandacht wordt en de gemoederen dan zal bezighouden.
Rond diezelfde tijd zal de dan regerende premier van Nederland waarschijnlijk door de publieke opinie worden gedwongen om ‘sorry’ te zeggen tegen de in deze tijd in Irak, Afghanistan en Ethiopië overleden kinderen vanwege het ten onrechte afgewezen kinderpardon van 2018. Ja, dus…?
In de rechtspraak is deze werkwijze al enige tijd gangbaar, waar we concluderen dat het gebruikelijk is dat oude zaken steeds weer opnieuw onze aandacht vragen om vervolgens weer uit beeld te verdwijnen. De zogenoemde carrouselzaken.
We zien ook steeds meer mensen die zich op latere leeftijd weer jonger gaan voelen en willen laten vastleggen dat hun gevoelsleeftijd 20 jaar jonger is dan hun biologische leeftijd. Voordeel hiervan is dat de vergrijzing kan worden stopgezet en de zorgpremie voor het eerst sinds jaren weer kan dalen.
Op het privévlak wordt je vader daardoor ineens je vriend, je opa wordt je vader enzovoort. Generaties en hun gangbare conflicten raken uit zicht, ouderdomskwalen in de vergetelheid en ga zo maar door. Wat ons rest is onze gevoelswaarde.
Het leven begint met deze nieuwe inzichten wel in al zijn voegen te kraken. Waarden en normen verschuiven. Wat vandaag nog goed is wordt over 50 of 100 jaar verbeterd met een hartgrondig ‘sorry’. We komen terecht in een tijd van onbegrensde mogelijkheden. Alles is nieuw of nieuws. Weg met het fakenieuws.
Het enige dat we zullen gaan missen is onze toekomst.
Een toekomst met verwachtingen en hoopvolle vergezichten.
Voordeel is wel dat we niet meer hoeven te leren van het hier en nu. We vellen jaren later er wel een oordeel over en in het ernstigste geval komen we weg met een ‘sorry’.
Het is voor mij wel wennen moet ik eerlijk zeggen. Vooral als ik me vandaag weer 18 voel en morgen blijkt dat ik toch echt 81 ben.
Of zoals mijn kleindochter tegen me zei, nadat ze me had gevraagd hoe oud ik was geworden en ik de cijfers van mijn leeftijd omdraaide: ‘opa je hoeft je voor je leeftijd niet te schamen!’
Of te wel:
Laten we het verleden laten rusten om in het heden te genieten en te bouwen aan onze toekomst. Gedane zaken nemen geen keer, zelfs niet na een ‘sorry’.
Gerard Kulker